مسلمانان میانمار و سفر مرگ

ترس و دلهره... آیا تا به¬ حال زندگی همراه با ترس و دلهره را تجربه کرده¬اید؟ برای درک عمق فاجعه و خطراتی که مردم مسلمان روهینگیا در میانمار با آن دست¬و¬پنجه نرم می¬کنند نخست فرد باید تجربه سخت¬ترین شرایط را داشته باشد. اما از آن¬جایی¬که امکان تجربه چنین شرایطی فراهم نیست، نمی¬توان به معنی واقعی کلمه شرایط وخیم و هولناک زندگی مسلمانان روهینگیا در ایالت راخین میانمار را متصور شد.

تا پیش از درگیری های خونین بین بودایی¬ها و مسلمانان در سال 2012 و کشته¬شدن صدها نفر نام روهینگایی¬ها کمتر به گوش جهانیان رسیده بود. بر¬اساس گزارش¬های دیده¬بان حقوق بشر، در این سال خانه و کاشانه بسیاری از روهینگیایی¬ها در روستاهای راخین میانمار به آتش کشیده شد. شدت این خشونت¬ها به حدی بود که این سازمان بین¬المللی مردم مسلمانان روهینگیا را مظلوم¬ترین مردم دنیا معرفی کرد.

درگیری¬های خونین در راخین به دنبال کشته¬شدن نه پلیس در 9 اکتبر امسال توسط مهاجمان مسلحی که هنوز هویت آنها مشخص نشده¬است از سر¬گرفته شد. در پاسخ به این حادثه، سربازان میانمار به روستاهای واقع در مرزهای این کشور با بنگلادش هجوم بردند و دست به غارت، کشتن مردان و نیز تجاوز به زنان زدند. تشدید ناگهانی خشونت¬ها باعث شده-است بسیاری از روهینگیایی¬ها از میانمار فرار کنند. بدون¬شک چهل روز گذشته مرگبارترین لحظات از سال 2012 تا به حال برای روهینگیایی¬ها بوده¬است بطوری¬که در این مدت کوتاه بیش از 500 خانه به آتش کشیده¬ شده¬است. علاوه¬بر¬¬این، بنا¬بر گفته¬های مقام رسمی سازمان ملل یانگ لی هرگونه امدادرسانی بشردوستانه و پوشش رسانه¬ای اوضاع بحرانی منطقه امکان¬پذیر نیست: "سرکوب کامل منطقه به مدت شش هفته¬ و نیز عدم دسترسی به کمک¬های بشردوستانه قابل¬قبول نیست." نبود کمک¬های بشردوستانه بیش از سه هزار کودک را در معرض مرگ ناشی از سوء¬تغذیه حاد قرار¬ داده¬است و نیز امکان ارسال غذا و کمک¬های پزشکی به بیش از صد¬و¬پنجاه هزار نفر به حالت تعلیق درآمده است. در این بین، سکوت سان¬سوچی رهبر این کشور که چشم خود را به روی همه این جنایات بسته است موجی از انتقادها را به¬¬ دنبال¬داشته است. یک¬سال پیش زمانی¬که سوچی به قدرت رسید، امیدها برای بهبود شرایط و تغییر وضعیت حقوق بشر پررنگ¬تر شد چرا که همه او را نمادی از مردم¬سالاری می¬دانستند که برنده جایزه صلح نوبل شده¬بود.

اما برخلاف انتظارات، مسلمانان مظلوم روهینگیایی مجبور می¬شوند به امید یک زندگی بهتر از سرزمین خود کوچ کنند. شرایط زندگی آنها در ایالت راخین بسیار اسفناک است و امید به بقا نیست. برای نمونه، مسلمانان ساکن راخین نمی¬توانند اسم فامیل داشته¬باشند و از هرگونه حقوق شهروندی و حق ازدواج و تحصیل محرومند. حتی برخی از آنها در طول مسیر عبور از رودخانه ناف و حرکت به سمت مرز بنگلادش مورد هدف نیروهای نظامی میانمار قرار¬می-گیرند. بر اساس آمار مقامات بنگلادشی، تخمین زده می¬شود بیش از دو هزار نفر از مسلمانان روهینگیایی در نتیجه سرکوب روزافزون نیروهای نظامی میانمار از نوارهای مرزی عبور کرده¬باشند.

سفر مسلمانان روهینگیایی برای رهایی از سرکوب دولت میانمار سفری پرمخاطره است. بسیاری از آنها حین عبور از مرز دچار جراحت شده، کشته و یا ناپدید می¬شوند. مصیبت¬ به همین¬جا ختم نمی¬شود. اخیرا، مقامات بنگلادشی با هدف اعمال کنترل بیشتر تدابیر امنیتی در مرزها را تشدید کرده¬اند. در واقع ما انتظار داریم و امیدواریم که بنگلادش از این پناهجویان استقبال و از آنها محافظت کند چرا که بازگشت آنها به احتمال خیلی زیاد منجر به مرگ خواهد-شد. 

همه این حقایق به¬خوبی حاکی از حکمرانی یک نظام سرکوب¬گر و خشن در این نقطه از جهان است و چشم¬های نگران و وحشت¬زده مردم نیز نظاره¬گر این سنگ¬دلی است. افرادی در این پهنه خاکی بارها وجدان خود را فراموش¬کرده و در نهایت بی¬تفاوتی از کنار زندگی بقیه انسان¬ها گذشته¬اند. اما نباید فراموش کرد که هر انسانی به سهم خود باید در برابر انسان¬هایی که مظلوم واقع شده¬اند صرفنظر از موقعیت جغرافیایی آنها پاسخگو باشد. هم¬چنان¬که در قرآن تاکید¬شده-است انسان¬ها هم در برابر نعمت¬هایی که خداوند به آنها عطا کرده¬است مسؤل هستند و هم در برابر اعمال خود: "و چرا شما در راه خدا [و در راه نجات] مردان و زنان و كودكان مستضعف نمى ‏جنگيد همانان كه مى‏ گويند پروردگارا ما را از اين شهرى كه مردمش ستم‏پيشه‏-اند بيرون ببر و از جانب خود براى ما سرپرستى قرار ده و از نزد خويش ياورى براى ما تعيين فرما" (النساء، ایه 75). 

بنا¬بر¬این، نباید نسبت به خبر مربوط به انسان¬های مظلوم در جراید بی¬تفاوت بود و پذیرفت که همه این اتفاقات واقعیت دارد. به¬عنوان فردی آگاه و باوجدان باید از خود پرسید چه گام¬های عملی می¬توان در این راه برداشت. هرگز نباید تصور کرد که نمی¬توان تک¬و¬تنها کاری از پیش برد. حتی گاهی یک فرد نیز می¬تواند بانی کارهای بزرگ شود که نتایج مطلوبی را بدنبال داشته¬باشد. فرقی نمی¬کند شما یک فرد وابسته به دولت، دانشجو، خانه¬دار و یا عضو یک هسته فکری باشید. مهم این¬است که در صورت رجوع به وجدان آگاه و بیدار خود همیشه می¬توان حرکتی کرد. آنچه اهمیت دارد اقدام فوری و بی¬وقفه است. تغییر همیشه امکان¬پذیر است و تاثیر آن نیز می¬تواند زیاد باشد. به همین منوال، سران دولت¬ها می¬توانند هماهنگ با هم تحریم¬هایی علیه دولت میانمار اعمال کنند و خواستار توقف فوری اقدامات خشن این دولت شوند که توهین به کل بشریت است. شکی در این نیست کشورهایی که سالانه در محافل مختلف در سراسر دنیا گرد هم ¬می¬آیند و قراردادهای نفتی و گازی را امضا می¬کنند و سلاح و موشک به همدیگر می-فروشند آن¬قدر قوی هستند که بتوانند از مردم مظلوم روهینگیا دفاع کرده و دولت

میانمار را در این زمینه متقاعد سازند. برای نیل به این هدف، لازم است دولت¬ها از حساب¬و-کتاب¬های سیاسی خود دست¬برداشته و نشان¬دهند که وجدان بیدار آنها تحلیل نرفته است. حال باید منتظر ماند و دید آیا آنها حاضرند در این راستا گام بردارند
نوشته هارون یحیی